Ghi nhận tại một số địa phương cho thấy, các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi và nhằm vào nhóm người đang hoặc sắp được hưởng lương hưu hay các chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT).

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Vụ việc mới nhất được ghi nhận tại tỉnh Bắc Ninh. Ngày 6/10 vừa qua, Công an tỉnh Bắc Ninh đã phát đi cảnh báo đến người dân, đặc biệt là những người sắp nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ BHXH, BHYT. Theo đó, Công an tỉnh Bắc Ninh khuyến cáo: cần hết sức cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo tinh vi mới trên không gian mạng nhằm chiếm đoạt tiền trợ cấp và lương hưu.

Công an tỉnh Bắc Ninh phát đi cảnh báo về các thủ đoạn lừa đảo mới nhắm vào người hưởng chế độ hưu trí, BHXH.

Theo thông tin một vụ việc được Công an tỉnh Bắc Ninh ghi nhận, khoảng 18 giờ 35 phút ngày 11/9/2025, ông Thanh (trú tại tỉnh Bắc Ninh) nhận được cuộc gọi từ số 0823.834.284. Người gọi tự xưng là cán bộ BHXH tỉnh Bắc Ninh, nói đang hướng dẫn ông làm thủ tục giải quyết chế độ BHXH, BHYT và thanh toán tiền lương hưu. Đối tượng đề nghị ông kết bạn Zalo với tài khoản có tên hiển thị “Mạnh Hải” để được “hỗ trợ trực tuyến”.

Sau khi kết nối, đối tượng có tên “Mạnh Hải” hướng dẫn ông Thanh đăng nhập ứng dụng VNeID và VssID trên điện thoại, rồi gửi hình ảnh giả mạo có tiêu đề “Bảo hiểm điện tử”, trong đó gắn mã QR và logo BHXH Việt Nam nhằm tạo lòng tin. Tiếp đó, đối tượng yêu cầu ông sử dụng một điện thoại khác gọi video qua Zalo để được “hướng dẫn thao tác nhận lương hưu qua ngân hàng”.

“Mạnh Hải” sau đó nói sẽ có “Trưởng phòng” gọi điện tiếp để hoàn tất hồ sơ. Ngay sau đó, một đối tượng khác dùng số 0813.577.496, tên hiển thị “Trần Phú Sơn”, tiếp tục liên hệ qua Zalo. Đối tượng này yêu cầu ông Thanh chuyển toàn bộ tiền trong các tài khoản ngân hàng của mình vào một tài khoản cố định để “xác minh và hoàn tất hồ sơ hưởng chế độ”. Đồng thời, “Sơn” gọi video hướng dẫn ông thao tác chuyển tiền trực tiếp trên ứng dụng ngân hàng.

Tin tưởng là thủ tục thật, ông Thanh làm theo hướng dẫn. Sau đó, ông phát hiện toàn bộ số tiền trong các tài khoản của mình đã bị chuyển sang tài khoản khác không rõ nguyên nhân. Đây là toàn bộ khoản tiền Nhà nước hỗ trợ ông nghỉ hưu trước tuổi theo chế độ 178.

Trong tháng 9, một vụ việc gần tương tự cũng được ghi nhận tại tỉnh Tuyên Quang. Cụ thể, ngày 16/9/2025, Công an xã Côn Lôn (tỉnh Tuyên Quang) tiếp nhận tố giác tội phạm do ông K., thôn Nà Nưa, xã Côn Lôn báo tin bị lừa đảo. Cụ thể, khoảng 9 giờ ngày 15/9/2025, ông K. được một số điện thoại lạ gọi đến và tự giới thiệu đang công tác tại phòng Văn hóa - Xã hội, UBND xã Côn Lôn. Người này yêu cầu ông K. liên hệ với một người tên Tuấn làm việc tại BHXH huyện Na Hang (cũ) để thay đổi thông tin sổ hưu trí do có sự thay đổi về địa giới hành chính cấp xã.

Sau đó, ông K. liên hệ với số điện thoại được cung cấp. Người này giới thiệu bản thân tên Tuấn, là nhân viên bảo hiểm huyện Na Hang (cũ) đang trực tiếp phụ trách việc thay đổi thông tin của ông K. trên sổ hưu trí điện tử. Người này hướng dẫn ông K. tự đăng nhập tài khoản ngân hàng qua mã QR do đối tượng cung cấp.

Đến 23 giờ cùng ngày, ông K. phát hiện tiền trong tài khoản ngân hàng của mình đã bị chuyển tới 1 tài khoản khác có số tài khoản 0325768727 (ngân hàng VPBANK) với số tiền 1,13 tỷ đồng. 

Người dân cần hết sức nâng cao cảnh giác 

Các vụ việc nói trên vẫn đang tiếp tục được Công an các địa phương phối hợp với Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) điều tra, truy vết đối tượng. Có thể thấy, các vụ việc lừa đảo nhằm vào người cao tuổi, đang hưởng lương hưu, BHXH, xuất hiện ngày càng nhiều với các kịch bản được làm mớ liên tục với các thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Ngay như vụ việc tại Bắc Ninh, Công an tỉnh xác định: đây là thủ đoạn lừa đảo mới, có tính chất tinh vi, được các đối tượng tính toán kỹ lưỡng hướng đến đối tượng nghỉ hưu được hưởng hỗ trợ một khoản tiền nhất định. Bọn tội phạm giả danh cán bộ cơ quan nhà nước, nhất là BHXH, để gọi điện, kết bạn qua Zalo. Chúng gửi hình ảnh giả mạo có logo, mã QR, văn bản, con dấu nhằm tạo lòng tin; hướng dẫn nạn nhân đăng nhập vào các ứng dụng VNeID, VssID và tài khoản ngân hàng trực tuyến, rồi lợi dụng việc chia sẻ màn hình hoặc nhập mã OTP để chiếm đoạt tiền trong tài khoản.

Để phòng tránh, Cơ quan Công an khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản, mật khẩu, mã OTP cho bất kỳ ai qua điện thoại, Zalo hay mạng xã hội; không quét mã QR, không bấm vào đường link hoặc tải ứng dụng được gửi qua tin nhắn từ người lạ. BHXH Việt Nam, cơ quan Công an, ngân hàng hay Kho bạc Nhà nước không bao giờ hướng dẫn làm thủ tục hay yêu cầu người dân chuyển tiền “xác minh” vào tài khoản cá nhân.

Khi nhận được các cuộc gọi nghi vấn, người dân cần chủ động ngắt máy, không làm theo hướng dẫn, đồng thời báo cho cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ, xác minh.

Cơ quan Công an cũng cảnh báo, trong thời gian tới, các đối tượng lừa đảo có thể tiếp tục mở rộng chiêu thức, giả danh thêm cán bộ thuế, kho bạc, ngân hàng chính sách hoặc cơ quan chi trả trợ cấp để chiếm đoạt tiền của người dân. Vì vậy, việc nâng cao nhận thức, cảnh giác và chủ động xác minh thông tin là hết sức cần thiết.

Mỗi người dân cảnh giác chính là một “tường lửa” vững chắc trên không gian mạng, góp phần cùng lực lượng Công an đấu tranh, ngăn chặn tội phạm công nghệ cao, bảo vệ an toàn tài sản và dữ liệu cá nhân, giữ bình yên cho mỗi gia đình và cộng đồng.

Minh Đức