Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết đây là điểm thu của một Tổ chức dịch vụ thu có nhiệm vụ thực hiện gia hạn hay tăng mới cho người dân thuộc đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện có nhu cầu.

Lý giải tình trạng này, một nhân viên Tổ chức dịch vụ tại đây cho hay, do một số người dân không có thời gian trực tiếp đến cơ quan BHXH để thực hiện các giao dịch, nên mới phát sinh “dịch vụ” thu thêm 50.000 đồng, coi như hỗ trợ chi phí đi lại và hoàn thiện hồ sơ đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu.

Theo quy định, việc chuyển đổi thường được thực hiện trong 15 ngày đầu mỗi quý. “Tôi thường yêu cầu người dân chụp lại tờ khai trước khi nộp để xác nhận thay cho biên nhận, trung bình mỗi ngày có vài người nhờ hỗ trợ”, nhân viên tên Khương cho biết.

Đại diện Bệnh viện Quân y 175 cho biết, đây không phải là chủ trương của bệnh viện, chúng tôi chỉ tạo điều kiện Tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT đặt địa điểm tại bệnh viện để thuận lợi cho người dân có thể gia hạn, tham gia mới BHYT, đáp ứng nhu cầu của người dân mong muốn đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại bệnh viện. Nếu có phát sinh “dịch vụ” thu thêm tiền, chúng tôi sẽ chấn chỉnh kịp thời.

Trả lời câu hỏi này, bà Nguyễn Thị Thu Hằng - Phó giám đốc BHXH TP. Hồ Chí Minh cho biết, thực chất cơ quan BHXH TP. Hồ Chí Minh chỉ ký hợp đồng với các Tổ chức dịch vụ thu để gia hạn, tăng mới thẻ BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện. Các tổ chức bao gồm Bưu điện, Bảo hiểm PVI Digital và một số công ty dịch vụ khác, mục đích cuối cùng là hướng đến phục vụ, giúp người dân tiếp cận chính sách thuận tiện hơn.

Bà Hằng nhấn mạnh: Các tổ chức dịch vụ thu này chỉ được gia hạn, tăng mới thẻ BHYT hộ gia đình; thủ tục chuyển nơi đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu phải do cơ quan BHXH thực hiện và người dân không phải trả thêm chi phí nào.

Qua sự việc trên, BHXH. TP Hồ Chí Minh sẽ liên tục chấn chỉnh các Tổ chức dịch vụ thu cần thực hiện đúng quy định. Trường hợp phát hiện vi phạm, cơ quan này sẽ yêu cầu Tổ chức dịch vụ thu hoàn trả cho người dân và chấm dứt hợp đồng với Tổ chức dịch vụ thu.

Phó giám đốc BHXH TP. Hồ Chí Minh bà Nguyễn Thị Thu Hằng cũng cho biết thêm: tại Điều 26 Luật BHYT năm 2024 quy định, người tham gia BHYT có quyền đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cấp ban đầu hoặc cấp cơ bản; có quyền thay đổi cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu trong 15 ngày đầu của mỗi quý (tức là tháng 1, 4, 7, 10).

Đồng thời, tại Thông tư 01/2025/TT-BYT ngày 01/01/2025 của Bộ Y tế quy định, khi có nhu cầu thay đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh BHYT, người dân có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc nộp online qua Cổng Dịch vụ công BHXH Việt Nam; đối với người lao động thì đăng ký thông qua đơn vị sử dụng lao động.

Hiện nay, chưa có quy định nào cho phép các tổ chức dịch vụ thu thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu của người tham gia BHYT. Các tổ chức dịch vụ thu được cơ quan BHXH ủy quyền thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình chỉ được thu tiền khi người dân đăng ký tham gia mới BHYT hộ gia đình, gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình hoặc khi người dân có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện.

Do đó, khi có nhu cầu thay đổi nơi đăng ký khám chữa BHYT bệnh ban đầu, người dân có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH nơi cư trú hoặc nộp trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng Điều 44 Luật BHYT năm 2024 và Điều 8 Thông tư 01/2025/TT-BYT ngày 1/1/2025 của Bộ Y tế quy định cơ quan BHXH thực hiện thủ tục cấp, đổi, điều chỉnh thẻ BHYT và không thu phí đối với người tham gia.

Đây là thủ tục hành chính được cơ quan BHXH thực hiện miễn phí theo Luật. Nếu cá nhân hoặc tổ chức yêu cầu người dân nộp tiền để đổi nơi khám chữa bệnh ban đầu là không đúng quy định, đề nghị người dân phản ánh kịp thời đến BHXH cơ sở nơi cư trú hoặc qua đường dây nóng của BHXH Việt Nam (1900.9068) để được bảo vệ quyền lợi.

Cùng với đó, "Chúng tôi sẽ rà soát lại và yêu cầu các Tổ chức dịch vụ thu chủ động thông báo người dân đến cơ quan BHXH gần nơi cư trú hoặc thực hiện trực tuyến trong 15 ngày đầu quý, khi người dân có nhu cầu đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu", bà Hằng chi biết.

Để thêm lựa chọn đăng ký khám chữa BHYT chuyên sâu, vừa qua, BHXH TP. Hồ Chí Minh đã có thông báo: Người dân TP. Hồ Chí Minh có thể đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP. Hồ Chí Minh và Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, hai cơ sở y tế có năng lực chuyên sâu, giúp việc chăm sóc sức khỏe ban đầu trở nên thuận tiện hơn.

Bệnh viện này hoạt động từ thứ Hai đến thứ Bảy (sáng từ 7h - 11h30, chiều từ 13h - 16h30) và sáng Chủ nhật, với trình độ kỹ thuật cấp chuyên sâu. Đáng chú ý, người bệnh trên 75 tuổi chỉ cần mang CCCD đến đại lý BHYT để đăng ký.

Ngoài ra, người mắc bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, thoái hóa khớp vảy nến… được tạo điều kiện đăng ký tại bệnh viện này nhằm thuận tiện theo dõi điều trị lâu dài.

Tương tự, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh cũng bắt đầu tiếp nhận đăng ký BHYT ban đầu. Người có thể đăng ký bao gồm viên chức, người lao động, sinh viên và học viên sau đại học thuộc Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.

Việc mở rộng cơ sở đăng ký BHYT ban đầu tại hai bệnh viện có năng lực chuyên sâu được đánh giá sẽ giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao ngay từ tuyến đầu và nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe ban đầu cho cộng đồng.

Đặc biệt, khi người dân thay đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu, quyền lợi vẫn được giữ nguyên.

Ngoài ra, nếu người dân đăng ký khám BHYT tại cơ sở khám chữa bệnh ban đầu, ngoài khám chữa bệnh tại cơ sở nơi mình đăng ký còn được khám thông tuyến tại các cơ sở cấp ban đầu như: Các phòng khám tư nhân, các trạm y tế phường xã, các phòng khám thuộc Trung tâm Y tế hoặc khám chữa bệnh nội trú, ngoại trú tại các bệnh viện mà trước ngày 1/1/2025 được xác định là tuyến huyện, hoặc nhập viện nội trú là các bệnh viện tuyến tỉnh mà trước ngày 1/1/2025 được xác định là tuyến tỉnh.