Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo các thỏa thuận quốc tế đã và đang khẳng định vai trò chiến lược, mang lại ý nghĩa to lớn trên nhiều phương diện kinh tế, xã hội và đối ngoại.

Sáng 20/10, tại Nghệ An, Bộ Nội vụ phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An tổ chức Hội nghị Thúc đẩy triển khai hiệu quả các chương trình đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo các thỏa thuận quốc tế đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Kênh hội nhập quốc gia về lao động

Theo ông Vũ Chiến Thắng - Thứ trưởng Bộ Nội vụ, trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo các thỏa thuận quốc tế đã và đang khẳng định vai trò chiến lược, mang lại ý nghĩa to lớn trên nhiều phương diện kinh tế, xã hội và đối ngoại. Các thỏa thuận quốc tế tạo ra hành lang pháp lý an toàn, minh bạch cho NLĐ di cư, tìm kiếm việc làm, bảo đảm cho NLĐ có việc làm hợp pháp, thu nhập tốt, được pháp luật bảo vệ. Hoạt động này không chỉ là giải pháp tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho NLĐ mà còn là một kênh quan trọng để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng cường hợp tác quốc tế.

Toàn cảnh hội nghị.

Thời gian qua, Bộ Nội vụ đã phối hợp với các địa phương triển khai thực hiện các Thỏa thuận quốc tế để đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức phi lợi nhuận đạt được những kết quả tích cực. Các Chương trình đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức phi lợi nhuận do Trung tâm Lao động ngoài nước triển khai đưa lao động đi làm việc tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Cộng hòa Liên bang Đức, Đài Loan (Trung Quốc), Australia đã đưa được hơn 155.000 lượt lao động đã được phái cử với mức thu nhập tốt, chi phí thấp và nhiều hỗ trợ trực tiếp cho người lao động, hàng năm đóng góp lượng ngoại hối ước tính 17.000 tỷ đồng. Chương trình hợp tác phái cử lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc được triển khai từ năm 2018 đã đưa được 7.000 lao có thu nhập trung bình trên 2.000 USD/tháng.

Cũng theo ông Vũ Chiến Thắng, công tác đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài thông qua các thỏa thuận quốc tế theo hình thức phi lợi nhuận không chỉ là một giải pháp kinh tế - xã hội đơn thuần, mà còn là một công cụ chính sách quan trọng, một kênh thực thi hiệu quả các chủ trương lớn của Đảng về hội nhập quốc tế, về đào tạo nâng cao nguồn lực và thực thi chiến lược ngoại giao kinh tế. Tư duy mới đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài là đào tạo lực lượng lao động có tay nghề, kỹ năng, tư duy chuyển giao được trong quá trình lao động ở nước ngoài.

Mở rộng công tác đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài

Theo ông Vũ Trường Giang - Quyền Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Nội vụ), trong 9 năm 2025, có 109.450 lao động Việt Nam (trong đó có 36.880 lao động nữ) đã sang làm việc ở nước ngoài, đạt 84,19% kế hoạch năm, bằng 96,1% so với cùng kỳ 2024. 3 thị trường trọng điểm vẫn là Nhật Bản (49.250 người), Đài Loan (Trung Quốc) 42.951 người và Hàn Quốc (9.221 người). Ngoài ra, nhiều lao động được phái cử sang Đức, Rumani, Hungary. Dự kiến hết năm 2025, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đạt 636.000 người, vượt 127% kế hoạch giai đoạn 2021-2025.

Tại Hàn Quốc, chương trình EPS (visa E9) được triển khai từ năm 2004, đến nay đã có 143.000 lượt lao động Việt Nam sang làm việc, trong đó 42.500 người đang làm việc hợp pháp. Bên cạnh đó, chương trình lao động thời vụ cấp địa phương theo Nghị quyết 59/NQ-CP đã được 16 tỉnh của Việt Nam ký kết và thực hiện.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng phát biểu tại Hội nghị.

Theo ông Nguyễn Văn Đệ - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, công tác giải quyết việc làm, đào tạo nghề, đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài được tỉnh Nghệ An xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng, là định hướng đột phá để giải quyết việc làm, tăng thu nhập, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và hội nhập quốc tế. Nghệ An hiện là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng lao động xuất cảnh đi làm việc ở nước ngoài. Giai đoạn 2023 - 2025, toàn tỉnh đã đưa được 60.662 lao động đi, bình quân hàng năm tăng 20.000 người. Nghệ An có khoảng 85.000 lao động đang làm việc có thời hạn ở nước ngoài, trong đó, có 16.500 NLĐ làm việc tại Hàn Quốc và 25.000 lao động làm việc tại Nhật Bản. Mỗi năm, lượng kiều hối gửi về từ 600 đến 650 triệu USD, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, giảm nghèo bền vững và ổn định xã hội…

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo Chương trình phi lợi nhuận vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục quan tâm xử lý và nghiên cứu các giải pháp thúc đẩy. Vẫn còn một số địa phương, một bộ phận NLĐ có nguyện vọng đi làm việc ở nước ngoài chưa “nhận diện”, phân biệt được hình thức đi làm việc ở nước ngoài thông qua Chương trình phi lợi nhuận do đơn vị sự nghiệp triển khai với các hình thức khác nên số lượng tham gia còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng của địa phương và nhu cầu của NLĐ.

Tình trạng đối tượng môi giới thông tin, lừa đảo NLĐ có nhu cầu đi làm việc thời vụ trong lĩnh vực nông nghiệp tại Hàn Quốc theo diện visa này vẫn xảy ra; một số địa phương vẫn còn thiếu kinh nghiệm hợp tác quốc tế, chưa trực tiếp đàm phán, trao đổi mà thông qua bên thứ ba nên có thể làm tăng mức phí xuất cảnh của NLĐ; số lượng đưa đi chưa đáp ứng được kỳ vọng của địa phương Hàn Quốc. Công tác phối hợp, giải quyết việc làm cho bộ đội, công an xuất ngũ thông qua các Chương trình đi làm việc ở nước ngoài thông qua Thỏa thuận quốc tế cần tiếp tục được quan tâm và có giải pháp hỗ trợ hiệu quả hơn nữa.

Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận một số nội dung như: Nhân rộng mô hình, cách làm hay, giải pháp tốt của các địa phương; đánh giá, rút kinh nghiệm và khắc phục đối với các vấn đề tồn tại, khó khăn và đề xuất kiến nghị; nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để đạt được những hiệu quả đồng bộ, toàn diện bao gồm tăng cường số lượng, chất lượng lao động phái cử. Đặc biệt, chú trọng các giải pháp để gia tăng số lượng người lao động thuộc đối tượng chính sách, dân tộc thiểu số, hộ nghèo, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, quân nhân và công an xuất ngũ theo các Chương trình phi lợi nhuận.

Nguyệt Hà