Nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý trong công tác cấp, quản lý và sử dụng sổ BHXH theo quy định của Luật BHXH năm 2024; Nghị định số 164/2025/NĐ-CP, tạo sự thống nhất, đồng bộ giữa các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; đồng thời phù hợp với tình hình thực tiễn về công tác chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác BHXH, BHYT trong CAND, Dự thảo Thông tư Quy định về đối tượng, hồ sơ, trình tự, thẩm quyền cấp, quản lý và sử dụng sổ BHXH trong Công an nhân dân được Bộ Công an ghi nhận là có cơ sở và cần thiết.
Một số nội dung chung
Sổ BHXH bản giấy gồm trang bìa sổ BHXH (sau đây viết gọn là bìa sổ) và các trang tờ rời sổ BHXH (sau đây viết gọn là tờ rời), chứa đựng thông tin cơ bản về nhân thân, ghi nhận việc đóng, hưởng, giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp và các thông tin khác có liên quan.
Hướng dẫn cấp sổ BHXH đối với cán bộ, chiến sĩ và xử lý một số tình huống cụ thể
Sổ BHXH bản điện tử có các thông tin như sổ BHXH bản giấy, được tạo lập, tích hợp, quản lý trên tài khoản định danh điện tử (ứng dụng Định danh quốc gia) và bảo đảm các quy định về bảo vệ bí mật nhà nước trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội:
BHXH bản điện tử được tích hợp, quản lý trên tài khoản định danh điện tử của cán bộ, chiến sĩ đang công tác gồm các thông tin sau: họ và tên; mã số BHXH; ngày tháng năm sinh; tổng thời gian tham gia BHXH, BH thất nghiệp chưa hưởng;
Sổ BHXH bản điện tử được tích hợp, quản lý trên tài khoản định danh điện tử của cán bộ, chiến sĩ khi thôi phục vụ trong Công an nhân dân (xuất ngũ, chuyển ngành, thôi việc, nghỉ hưu, bị kỷ luật buộc thôi việc, buộc thôi học, bị kỷ luật bằng hình thức tước danh hiệu Công an nhân dân, hi sinh, từ trần) có đầy đủ thông tin như sổ BHXH bản giấy và được quản lý theo quy định của BHXH Việt Nam.
Mã số BHXH là mã số định danh cá nhân của cán bộ, chiến sĩ được cấp đúng theo quy định của pháp luật. Mã số BHXH được hệ thống tự động cấp phát khi dữ liệu BHXH của cán bộ, chiến sĩ được phát sinh lần đầu trên hệ thống.
Cấp sổ BHXH đối với cán bộ, chiến sĩ và xử lý một số tình huống cụ thể
Đối tượng quy định của Thông tư này sau khi nhập ngũ, nhập học hoặc tạm tuyển được cấp mã số BHXH và quản lý quá trình đóng BHXH trên hệ thống, việc cấp sổ BHXH được thực hiện như sau:
Hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ được cấp sổ BHXH trong các trường hợp:
Khi được chuyển chuyên nghiệp; trong thời gian nghĩa vụ bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hi sinh, từ trần được cấp sổ BHXH để giải quyết chế độ; hết thời gian nghĩa vụ không được chuyển chuyên nghiệp, hoặc không đủ điều kiện tiếp tục thực hiện nghĩa vụ mà có nguyện vọng bảo lưu thời gian đã đóng BHXH;
Học viên được cấp sổ BHXH trong các trường hợp:
Tốt nghiệp ra trường (do Công an đơn vị, địa phương nơi công tác thực hiện); trong thời gian học tập bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hi sinh, từ trần được cấp sổ BHXH để giải quyết chế độ; nếu không đủ điều kiện tiếp tục học mà có nguyện vọng bảo lưu thời gian đã đóng BHXH;
Công dân tạm tuyển được cấp sổ BHXH trong các trường hợp:
Sau khi được tuyển dụng; trong thời gian tạm tuyển nếu bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hi sinh, từ trần được cấp sổ BHXH để giải quyết chế độ; hết thời gian tạm tuyển hoặc không đủ điều kiện được tiếp tục tạm tuyển mà có nguyện vọng bảo lưu thời gian đã đóng BHXH.
Giải quyết đối với trường hợp một cán bộ, chiến sĩ có từ hai sổ BHXH trở lên:
Trường hợp các sổ BHXH ghi thời gian đóng BHXH không trùng nhau thì thu hồi tất cả các sổ BHXH đó để cấp lại. Sổ BHXH cấp lại đảm bảo đầy đủ thời gian, mức đóng BHXH, BH thất nghiệp chưa hưởng (nếu có) của các sổ BHXH đã thu hồi. Mã số BHXH cấp lại là mã số định danh cá nhân của cán bộ, chiến sĩ được cấp đúng theo quy định của pháp luật;
Trường hợp các sổ BHXH có thời gian đóng BHXH, BH thất nghiệp trùng nhau thì ghi quá trình đóng vào sổ BHXH mới theo thời gian tham gia BHXH phát sinh trước; đồng thời, hoàn trả cho cán bộ, chiến sĩ số tiền đơn vị và cán bộ, chiến sĩ đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và quỹ BH thất nghiệp (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BH thất nghiệp của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.
Trường hợp một mã số BHXH (được cấp trước thời điểm Thông tư này có hiệu lực thi hành) được cấp cho hai hay nhiều cán bộ, chiến sĩ:
Thực hiện thu hồi tất cả các sổ BHXH đó để cấp lại, trừ trường hợp đã giải quyết hưởng chế độ hưu trí, tử tuất, BHXH một lần. Mã số BHXH cấp lại là mã số định danh cá nhân của cán bộ, chiến sĩ được cấp đúng theo quy định của pháp luật.
Trường hợp Công an đơn vị, địa phương mà cán bộ, chiến sĩ tham gia BHXH, BH thất nghiệp đã giải thể, sáp nhập:
Đơn vị tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, tiếp nhận cán bộ hoặc quản lý hồ sơ cán bộ lưu trữ có trách nhiệm tiếp nhận, lập hồ sơ đề nghị cấp mới, cấp lại, xác nhận sổ BHXH, xác nhận thời gian tham gia BHXH với cán bộ, chiến sĩ.
Tùng Anh
